Vitaliteitsmanagement, het is niet de vraag of…..maar hoe!

Vitaliteit in organisaties daar hebben zowel werkgevers als medewerkers baat bij. Vitale bedrijven zijn energiek, bevorderen creativiteit en innovatie, stimuleren persoonlijke groei en kennen een positieve werksfeer. Medewerkers in die organisaties zijn bevlogen en voelen zich vitaal. Vitaliteitsmanagement is daarom mijns inziens een must voor elke organisatie.

Volgens Tinka van Vuuren, bijzonder hoogleraar vitaliteitsmanagement aan de Open Universiteit Nederland gaat vitaliteitsmanagement om het versterken van medewerkers én organisaties. “Het betreft alle activiteiten die werkgevers in gang zetten om werknemers vitaal te houden, zodat zij langer met plezier en gezond doorwerken en optimaal functioneren”.

Het draait dus niet alleen om een gezonde eet- en leefstijl. Vitaliteitsmanagement heeft ook alles te maken met arbeidsvoorwaarden, verzuimbeleid, arbo-maatregelen, loopbaanplanning, ontwikkelingsmogelijkheden, scholing en dergelijke.

Mensen met een grote mate van vitaliteit zitten lekker in hun vel, hebben levenslust en hebben vaak een goede gezondheid. Uit diverse onderzoeken blijkt dat vitale medewerkers veel productiever, meer betrokken bij de organisatie,  gezonder, effectiever, veel minder vaak ziek, creatiever en gelukkiger zijn!

Daarom is het van belang stil te staan bij wat medewerkers nodig hebben om zichzelf te ontwikkelen, wat ze graag willen doen, waar ze goed in zijn en wat hun ambities zijn. Maar ook door ze te betrekken bij bedrijfsprocessen: hoe doen we de dingen, wat kan er beter en hoe kunnen we dat realiseren?

Vitaliteit staat doorgaans wel op de agenda van organisaties maar toch bleek uit diverse onderzoeken dat de meeste organisaties geen goed beleid hebben om structureel vitaliteit te bevorderen.

In grote lijnen zijn er, als het gaat om vitaliteitsmanagement, 4 onderdelen te onderscheiden:

• gezondheid en fitheid
• ontwikkeling
• betrokkenheid en bevlogenheid
• balans tussen werk en privé.

Veel organisaties denken bij vitaliteitsmanagement vooral aan een preventief beleid ten aanzien van ziekteverzuim. Vaak krijgt dit gestalte door het aanbieden van een periodiek medisch onderzoek en soms daarnaast door programma’s op het gebied van voeding, beweging en leefgewoontes en/of het aanbieden van een fitnessabonnement. Dat zijn zeker belangrijke zaken om aan te bieden aan de medewerkers maar daarmee ben er je als organisatie niet!

Hoe houd je je organisatie en medewerkers nu én in de toekomst vitaal en goed inzetbaar?

Bepaal eerst je richting: je missie, visie en doelstellingen. Communiceer dit met je medewerkers.

Maak een strategische personeelsplanning: wat voor capaciteit en competenties heb je nodig (op de korte en langere termijn). Wat kun je in de komende jaren verwachten van je huidige medewerkers (hoeveel vinden er een nieuwe baan, hoeveel gaan er met pensioen, wat zijn de leeftijden van je personeel, wat is het kennisniveau etc.). Maak inzichtelijk wie dat zijn en wat dat betekent voor de organisatie? Vraag je af hoe je daar nu al op kunt anticiperen.

Wat vinden de medewerkers belangrijk? Ga regelmatig in gesprek met je medewerkers over:

• hoe denken ze dat de doelen behaald kunnen worden;
• welke bijdrage denken ze te kunnen leveren;
• wat vinden ze belangrijk als het gaat om werkplezier;
• hoe zien ze hun eigen loopbaan;
• hoe gaan ze zelf zorgen dat ze vitaal en duurzaam inzetbaar blijven;
• van welke stressfactoren hebben ze last;
• hoe zorgen ze ervoor dat hun kennis op peil blijft zodat ze zich mee kunnen ontwikkelen met de organisatie.

Zet deze vragen periodiek op de agenda van werkoverleg en laat ze onderdeel uitmaken van het functioneringsgesprek.
Maak duidelijk dat vitaliteit en duurzame inzetbaarheid is een gedeelde verantwoordelijkheid is van zowel de werkgever als van de medewerkers.

Kijk naar de organisatie van het werk.
Meer autonomie, regelmatige feedback, mogelijkheden voor taakverbreding en ontwikkeling, veiligheid (waaronder fouten mogen maken en hiervan leren), een goede balans tussen het werk en privé en een goede sfeer tussen collega’s vergroten de betrokkenheid en bevlogenheid van je medewerkers.
Maak inzichtelijk hoe dit nu is, waar liggen de verbeterpunten en wat zou de wenselijke situatie zijn. Maak een plan hoe dit gerealiseerd kan worden.